Yer: Yerel Gündem 21 Kızıltepe
Tarih: 09.05.2010
Katılımcılar:
a. Dernek, Vakıf ve Girişimler:
1.Çevre ve Ekoloji Yaban Yaşamı Destekleme Derneği (Nusret Çakar- Şube Bşk.)
2.Zahireciler Derneği (M. Şerif Öter- Şube Bşk.)
3.Kızıltepe Çevre Gönüllüleri Derneği (Menduh Çakar-Şube Bşk.)
4.Zahireciler Derneği (M.Sıddık Erdoğan- Üye)
b. Meslek Odaları
1.İMO/İnşaat Mühendisleri Odası(Lokman Yaşar- Şube Bşk.)
c. Sendikalar
1.Ses (Faruk Bozyel-Şube Bşk.)
2.Eğitim-Sen( Doğan Angay- Şube Bşk.)
3.Haber-Sen( A.Kadir Yıldırım- Kızıltepe Temsilcisi.)
4.YapıYol-Sen(Ahmet Çelik- Mardin Temsilcisi.)
5.Bes (Şeyhmus Akbaba- Temsilci)
6.Memur-Sen(Mustafa Aydın-İl Bşk.)
c. Kanaat önderleri, bireyler
Eğitim-Sen(Aslan Öner-Kızıltepe Baş Temsilci.)
Eğitim-Sen ( Velat Kaya- Üye)
Eğitim-Sen ( Abdulkerim Koşar- Üye)
Eğitim-Sen( Özcan Evrensel- Üye)
Memur-Sen(Alaaddin Aydın- Kültür Memur Sen Başk.)
Memur-Sen(Abdurrahim Akdağ-Büro Memur Sen.)
Memur-sen(A.Selam Er-Enerji Bir Sen Başk.)
Memur-Sen(A.Kadir Kurtuluş-Diyanet Sen Başk.)
Katılan Milletvekilleri: Katılım olmadı.
Belediye Başkanları: Katılım olmadı.
Mesaj Yollayanlar: Mesaj yollanmadı.
Moderatör: Şanar Yurdatapan – Müzisyen
Gözlemciler:
Kızıltepe yerel gündem 21 (Ahmet Damar – Genel Sekreter.)
Kent Konseyi Gençlik Meclisi (Adnan Yalçin – Temsilci.)
BDP İl Genel Meclisi (Salih Tekin- Üye.)
Diğer Katılımcılar:
A.Vahap Omuzlar ( Emekli Öğretmen)
Ceyhan Erdolu( Emekli Öğretmen)
M.Mervan Çakar (Öğrenci)
Medya:
Mezopotamya Gazeteciler Cemiyeti ( Cemil Aydoğan. )
Mardin Life ( Kadir Üründü.)
Kızıltepe Ajans- Sabah gazetesi (M.Halit Solhan.)
Konular:
Genel konu: Anayasa ve Referandum
Konuşulanlar:
Ayşe Elveren Mulla Esmail : Gelen tüm katılımcılara hoş geldiniz deyip Mardin küçük Millet Meclisi hakkında kısa bilgi verdikten sonra, sözü moderatörümüz Şanar Yurdatapana bırakıyorum.
Şanar Yurdatapan: Herkese hoş geldin, dedikten sonra bende hoş geldim. Cuma gününden beri Mardin’deyim. Belediye başkanını, Sivil toplum örgütleri ve meslek odalarını dolaştım. Mardin küçük millet meclisi için belediye başkanınızdan bazı taleplerde bulundum. Siz Mardin STK ve Meslek odaları bu sivil çalışmaya sahip çıkmanız gerektiğini düşünüyorum. Bizde Mutfaktan Elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışacağız. Türkiye’ in gündemini oluşturan anayasa değişikliğini, Mayıs- Haziran ve Temmuz olmak üzere üç kısımda ayırarak konuşacağız. Bu gün 30 ilimizde yapılacak olan Türkiye küçük Millet Meclisi toplantıları işte bu soruya odaklanıyor, şu anda referandum yapılsa,’’Evet’’ veya ‘’Hayır’’oyu verdiğimizde neye evet, neye hayır demiş olacağız?
Amacımız, bu değişikliklerin iyi mi kötü mü olduğu hakkında görüş birliği aramak değil, eğer kabul edilirse yaşamımızda ne değiştireceğini araştırıp ortaya koymak, katılımcılarımız olan sivil toplum kuruluşları aracılığıyla da elden geldiğince geniş bir tabana yaymak.
Faruk Bozyel: Anayasa maddelerini dinledim, payıma düşen bir şey olmadığını düşünüyorum.İktidar partisi, kendisini nasıl koruması gerektiği yönünde hazırlanmış bir paket. Vatandaşların görüşleri alınmamıştır. Anayasanın bu şekli halkların hiçbir sorununa çözüm getirmeyeceğine inanıyorum. Anayasanın değişmesi halkların yaşamını değiştirecek mi? Ona da inanmıyorum. Demokratik hukuk devleti kendi güvenlik güçlerine güvenmeden, okuma-yazması olmayan bir güç (koruculara) güvenliğimiz teslim ediliyor. Mevcut Anayasada bulunan yasaların ne kadarı hayata geçiyor ki? Değiştirilecek Anayasadaki maddeler hayata geçsin.
Doğan Angay: AKP siyasi iktidarı kendisi için Anayasa değişikliği yapıyor. AKP bunu hazırlarken toplumdaki dinamiklerden hangi gücü ortak etti. Anayasa mahkemesinden türban, katsayı ve parti kapatmaları geri dönmüştür. AKP Türkiye’ de değişiklikler yapıyor, kendine dokunanı değiştiriyor. Hukuk siyasallaşmıştır. Anayasa mahkemesindeki sayı değişirse hukuk düzelecek mi? Hayır, Laikten İslamcıya geçecek. Yani Laik Türkçüler zayıflar, İslami Türkçülük çoğalacaktır.
Şeyhmus Akbaba: Biri sizi yemeğe davet ediyor giderseniz yersiniz, gitmezseniz aç kalırsınız. Yerseniz, yediğinizin sonucunda ne doğar? 30 yıllık bir Anayasa ne yaptı, neler götürdü bu halktan iyi bakmak lazım. Gelecek olan Anayasa bize ne getirip ne götüreceğini bilmiyoruz. Bence AKP hükümeti bizi oyuna getiriyor. 14 yaşında geleceğimiz olan çocuklarımızı içeriye atan bu zihniyetler devleti yönetiyorlar. Onların yapacağı yeni Anayasaya’ da güvenmiyorum. Yani asıl meseleler dururken tali meselelerin değişmesi beni çokta ilgilendirmiyor.
Özcan Evrensel: “Yasalar fakiri ezer zenginler ise yasaları yönetir”. Neden bu anayasa değişikliği yapılıyor, AKP sıkıştığını hissettiğinde bu tarz değişiklikleri devreye sokarak, kendisini demokrat diğerlerini ise statükocu ya da Ergenekoncu olarak göstermeye çabalıyor. Anayasa değişikliği denen ama özünde 82 anayasasının ruhunu taşıyan ve koruyarak kısmi değişikliklerle bir fırtına koparmaya çabalıyor. Bu ihtiyacın ekonomik, siyasi ve felsefi temellerine bakmak gerekir ve esasta bunları tartışmak önemlidir. Yargı ve yürütme çelişkisi olarak gösteriliyor. Yargının karşısında yürütme güçlendiriliyor. En nihayetinde kendilerinin varlığını idame etirmek için uygun koşulları oluşturmaya çabalıyorlar bunu yaparken de toplumdaki farklı kesimleri katmak adına 80 Anayasasının değiştirileceği söylemi, bize sunulan elma şekeridir, samimi bulmuyorum. Bizden beklenen önümüze konulana evet ya da hayır dememizdir yani onaylamamızdır. 26 Mayıs’taki grevi kendi cephemizden bir referanduma dönüştürerek neye hayır neye evet diyeceğimizi ortaya koyabiliriz. O gün kendi referandumumuzu yaparak daha anlamlı, emek temelli, kültürel çeşitliliği bir zenginlik sayan, daha çok eşitlikçi ve özgürlükçü bir Anayasaya ihtiyaç olduğu vurgulanabilir.
A.Kerim Koşar: AKP 2 dönemdir iktidarda ve 3 dönem iktidarını çok olağan üstü durum olmaz ise , yargı-parti kapatma ve kamu emekçilerini ilgilendiren maddeler onu ürküten maddeler olduğundan bunların üzerinde duruyor ki 3 dönemde iktidara gelebilsin. Sivil katılımcı ve demokratik bir Anayasa olsun istiyorum. Ama maalesef olmadı, kısmi değişim yapıyor AKP. Bana göre AKP maddelerde hafif bir pansuman yaparak bize sunuyor.
Cemil Aydoğan: Anayasaya bakarken cumhuriyetin kuruluşundan bu yana bakmak lazım. Bunlar ( Ergenekon, derin devlet vb.) resmi ideolojiyi ellerinde tutuyorlar. Bunlar temizlenmeden hiçbir sorun (Kürt Sorunu) çözülemez. Evet bu Anayasa Türkiye’deki Demokratik güçlerin taleplerini karşılayamıyor ancak yapılan Anayasa değişikliği ne kadar yetersiz olursa olsun değişiklikten yana olmamız gerektiğine inanıyorum ki resmi ideolojiyi ellerinde tutan zihniyetlerden kurtulabilelim.
Adnan Yalçin: İnsanlar için kutsal olan kurallar bile değiştirilebiliyor. Eski Anayasayı kabul etmiyoruz, yeni anayasayı kabul etmiyoruz, peki yenisini yapabiliyormuyuz? Hayır, evet Anayasa paketi yetersiz, ihtiyaçlara tam anlamıyla cevap vermiyor olabilir, anacak demokrasiye bir damlada olsa katkısı olacaktır. Daha iyisi yapılana kadar bu anayasadaki en ufak değişikliği önemsememiz lazım.
Mehmet Nezir: Mevcut siyasal iktidar emekçilerin siyasal iktidarı değildir. Toplum olarak 1982 anayasasının mağdurlarıyız. 1982 anayasasında ufak bir delik açılsa bile cemerrut devletin yapısının yıkılması bizim yararımıza olduğunu düşünüyorum.
Abdurrahim Akdağ: Üçüncü bin yılda halen darbe ürünü olan Anayasa ile yönetilmekten utanç duyuyorum. 12 Eylül Anayasası bireye karşı devleti koruyan özelliklere sahiptir. Günümüzde bireyin bu arada gurupların hakkını kamu erkine karşı koruyan özellikteki anayasalar yapılmaktadır.
Maalesef günümüzde Türkiye’de hukuk siyasallaşmıştır. Şemdinli savcısını meslekten çıkarılması, Ergenekon davasının savcılarının soruşturma sürerken yetkilerinin alınması buna örnek gösterilebilir.
Oligarşik yapının ortadan kaldırılması ve eşitlik ilkesinin yerleşmesi için Anayasa değişikliği şarttır. Hukukta çift başlılığın ortadan kaldırılması, konumu ve rütbesi ne olursa olsun herkesin adalet önünde hesap verir durumda olması gerekir. Gönül arzu eder ki sivil bir Anayasa yapılsın. Ancak daha demokratik bir Türkiye için yeterli olmasa da yapılan değişiklikleri olumlu buluyor, destekliyorum. Bu açıdan 72 milyon için 7 bölgede herkes için özgürlük, herkes için eşitlik ve herkes için adalet özlemimi belirtiyorum.
Aslan Öner: 1982 Asker botlarının sesi ile hazırlanan bir anayasa. Yeni hazırlana anayasa da HYSK değişmesi şemdilli savcısının görevden alınmasını engelleyebilecekmi? Yaş kararları, diğer bütün maddelerde Kürtlere, emekçilere ait hiçbir şey yok. Ama Türk-İslam sentezine müdahale etmeye çalışanlara dokunulduğunda hükümet ön planda. Siyasi zihniyet belli, bu zihniyet değişmediği müddetçe sorun çözülmez. Bu anayasaya geçerse, demokratik anayasanın önü kapanmış olur. Geçmez ise, ezilen halkların hayalleri suya düşmez. Eğer geçer ise havası alınmış olacak, anayasayı toptan değiştirmekten vazgeçecekler, toplumun bir kesimine müdahale var demektir.
Ahmet Çelik: AKP yaptığı her şeyde olduğu gibi bu anayasada da çok tehlike vardır. 14 nisandan bu yana ,1500 Kürt siyasetçi, sendikacıları tutuklayanlar AKP Ergenekon’u değilmi. Bütün toplum mevcut anayasaya karşı, AKP bunu değiştirmek istedi ve kurumları dolaşmaya başladı. Ancak bu kurumların hiç birini dikkate almadan, kendi hazırladığını sunarak değişiklik yapmak istiyor. Temel sorun olan maddeleri değiştirebiliyormu? Mesela, herkes Türk’ tür maddesi değişmiyor, herkes Türk değil örneğin ben Türk değilim Kürdüm. Ana meselelerin hiç birine değinmiyor hep tali meselelere değiniyor.
Abdulvahap Omuzlar: Avrupa’da özellikle Belçika ve merkeziyetçiliğiyle bilinen Fransa’ da ‘’Yerindelik’’ ilkesi etrafında yerel demokrasilerini güçlendirme adına, 1991-1993 görüşmelerinden sonraMaastrich antlaşmasını imzalamışlardır. Türkiye’ mizde ortalık yangın yeri ikenvitrine çıkarılan değişiklik maddeleri ile insanın yaşam hakkının ve özgürlüklerinin bu maddelerle korunabileceğine inanmak mümkün değildir. Sayın Şanar bey; Sanatçı kişiliğinizi bildiğimiz için, size Marcel Khale ve Omaima Khele’ nin birlikte yazıp besteledikleri şarkının sözlerini hatırlatmak istiyorum.
‘’ıl-asfor talla minnisibbek u-kal ye lulu /‘’Baktı serçe pencereden dışarıya. Ey! Lulu’’ dedi
‘’Ğebbini andik ğabbini değlik ye lulu’’ / ’’Beni kendinde sakla lulu bahtınasığındım…’’Silahların susması için, kanın durması için TkMM leri olarak duyarlıklarımızı göstermeliyiz. Bu maddelerin sorunlara çözüm olamayacaklarına inandığım için, RED diyorum…
Mustafa Aydın: Bugüne kadar 16 defa anayasaya müdahale edildi, 15 tanesi işleyişe yönelikti. Sadece Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi yapısal bir değişiklik idi. Ancak bu defaki Anayasa değişiklik paketinde askeri vesayet sisteminin ruhuna yönelik direk ve yapısal bir müdahale söz konusu olduğu için çok önemsiyorum. Yargı bürokrasisine müdahaleyi önemsiyorum ve önemli görüyorum. HSYK Şemdinli mağduriyetinin sebebidir. Anayasa Mahkemesinin yapısı, HYSK nin yapısı ve işleyişinin değiştirilmesi yönüyle önemsiyorum. Mevcut durum iyi bir durum değil, yapılan değişiklikleri yetersiz de olsa önemsiyorum. En çok faili meçhullerin olduğu bir bölgede yaşayan insanlar olarak Askeri yargı alanının daraltılmasına yönelik değişikliği desteklememek mümkün mü? Daha demokratik ve sivil bir ülke olmamıza katkıda bulunacak değişikliklerdir bunlar. Statükocuların bir anlamda dayandığı ve güç aldığı Yargı bürokrasisinin mevcut hali artık sürdürülemez duruma gelmiştir. Tenkid etmek kolaydır; ama yerine daha iyisini koyabilmektir zor olan… Biz Anayasanın tümden (başlangıç ve değiştirilemez maddeleri de dahil) değiştirilmesini ve daha kuşatıcı, sivil, demokratik ve hukukun üstünlüğünü esas alan bir Anayasanın yapılmasından yanayız. Ancak bu olamıyorsa da parça parça da olsa olumlu adımların desteklenmesi ve sivil siyaset alanının genişletilmesini istiyoruz
Ahmet Damar: Demokratik ülkelerde anayasa değiştirilirken alt bileşenler araştırılır. Halka gidilir, fikirleri sorulur. Ama maalesef bizde bunların tam tersi yapılıyor. Acaba mevcut hükümet bazı güçlerle birleşerek mi bu işi yapıyor. AKP kendi Ergenekon’ unu kurmak için mi anayasayı değiştiriyor. Eğer amaçları ülkeyi demokratikleştirmek, özgürlükçü bir anayasaya kovuşturmak olsaydı, meclisteki oy altyapıları ile bunu başarabilirlerdi. Anayasa değişikliğine evet ama Kürtleri görmeyenlere, saymayanlara hayır. 30 yıl daha mı bekleyelim ki bizi görmeleri için. 20 milyon Kürt anayasaya hayır dersek belki o zaman bizi adam yerine sayarlar.
Ceyhan Erdolu: Anayasayı oldubittiye getiriyorlar ve ben bundan kaygılıyım. Cumhurbaşkanı AKP nin tabanından ve tarafsız karar vereceğine inanmıyorum. Cumhurbaşkanının yetkisinin aslında kısıp, denetimi kanaat önderlerine vermemiz lazımdı. Bu anayasayla kadrolaşma olacak. Anayasa insan hakları evrensel değerleri göz önünde bulundurularak hazırlanmalıydı. Hazırlana anayasa bana göre diktatörlüğe doğru gidiyor. Benim oyum hayır.
Salih Tekin: İleriye doğru bir kazanım söz konusuysa, bundan kaçmamak lazım. Bu anayasaya evet dememiz gerektiğini düşünüyorum.
Şerif Öter: Hazırlanan anayasa paketi, mevcut anayasaya göre çok daha iyi olduğunu düşünüyorum. 1982 anayasasının parmaklıkları kırılıyor. Yetersiz görenler geri kalan parmakları kırmak için, çalışmaya devam etsinler. Hodri meydan burada, yola devam edebilirler. Laiklik, Milliyetçilik adı altında bu ülkede çok zulüm yaşandı. İnsanlar sarıklılar, cübbeliler gelecek bizleri geri götürecekler diye kaygılandılar, ama maalesef bizi aldatanlar aydın sayılan kravatlılar oldu. Anayasanın referandumda desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum.
Nusret Çakar: Anayasa metninin referanduma kadar inceleyip anlayacağım bir şey değil doğrusu. 8 yıllık iktidar partisinin zamanlaması, 3 dönem seçime gidilecek, oluşabilecek riskler için kendini sağlama almaya çalışıyor. Anayasa kesinlikle tümden değişmeliydi, ancak tümden değişim olmamış ise de, değişenlerden bir yarar, fayda sağlanacaksa ona göre değerlendirilmelidir.
Şanar Yurdatapan: Bu toplantıda gördüğün, genel görüşlerimizi söylemeye yatkınız. Aynı söylediğimiz şeyleri betonlaştırdık. Aslında anayasa maddelerinin incelenip, evet dersem hayatımda bu değişecek, hayır dersem bu olacak, o madde hayata geçerse hayatımızda neler değişecek, amacımız buydu ama her şeye rağmen, herkes birbirini duydu ve dinledi. Herkesin konuşabildiğine inanıyorum.
Öneriler:
Ortak sonuç:
Değerlendirme:
İletişim:
a. Sivil toplum ile
40-50 Stk ve Meslek odası Email yolu ile çağrıldı. Yaklaşık 10 STK ve meslek odasına ziyaret yapılarak davet edildi.
b. Milletvekilleri ile
Milletvekillerine email yolu ile bildirildi.
c. Katılımcılarla
E-mail ile tüm katılımcılardan konu istedik, 5 yanıt geldi, öneriler doğrultusunda gündem maddeleri belirlendi.
d. Medya ile
Yedi ulusal basın temsilcileri ve yerel basın mensupları davet edildi. Üç kişi geldi.
Sonuçlar: Farklılıklarımızla bir arada olmak elbette çok olumluydu. Ancak toplantıda hedeflenen Anayasa (yargı kısmı ) maddelerinin tek tek incelenip bize ne getirip, ne götürdüğüydü. Ancak ıslarla genel görüşler ortaya çıktı. Bana göre Anayasa maddelerinin incelenip o yönde görüşlerimizi ortaya koysak daha faydalı olurdu. Haziran ayı toplantımızda katılımcıların daha hazırlıklı geleceklerine inanıyorum.
Değerlendirenler:
Ayşe Elveren Mulla esmail
MardinkMM Girişimcisi