YER: SES DİYARBAKIR ŞUBE TOPLANTI SALONU
TARIH: 01.04.2017 saat: 12- 00- 13:45
KATILIMCILAR:
DERNEK VAKIF VE GIRISIMCILER:
1- Yeniden Yaşam Derneği Yalçın Kıratlı
2- İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Abdülselam İnceören
3- Diyarbakır Tabip Odası Selda Turhan
4- Ka-der Kadın Gelişim Derneği Emine Kaya
5- ohram Diyalog grubu Sözcüsü Yaşar Süren
6-Diyarbakır Kadın Girişimciler Der Nezahat Barutçuoğlu
SENDİKALAR
1- SES Diyarbakır Betül KILIÇOĞLU
ODALAR
1- Özgür eğitimciler sendikası Feyzullah TAN
2- EMO Diyarbakır Ümit DEMİR
3- DKSV Perihan KAVUŞTU
KATILAN MILLETVEKILI VE SIYASI PARTI TEMSILCILERI: 0
GOZLEMCI: 1
MODERATÖR: Dr. Deniz ÇAMLIBEL
GENEL GÜNDEM: ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ( GENEL DEĞERLENDİRME)
KONUŞULANLAR:
Diyarbakır TkMM NİSAN ayı toplantısı 01.04.2017 saat: 12.00 da SES şube toplantı salonunda başladı. Diyarbakır’da Cumhurbaşkanı ve Başbakan yapacağı miting nedeni ile Diyarbakır AKP Milletvekilleri aranmalarına rağmen toplantıya katılacaklarını önceden beyan ettikleri halde, miting mazereti nedeniyle katılmamışlardır. Toplantıda önceden hazırlanan görsel materyal sunumu yapıldı, toplantıya geçilmiştir. STK temsilcileri görüşlerini ifade etmişlerdir.
Moderatör Dr. Deniz ÇAMLIBEL, Toplantıyı açarken, bu toplantı içinde anayasa bütünü üzerinde değerlendirme yapmanın gereğine dikkat çekti, ilk defa bu kadar önemli bir değişikliğin yapılacağını dile getirdi. TkMM çalışmalarının önemine dikkat çekerek, konuşmacılara görüşlerini ifade etmek üzere söz verdi.
Feyzullah TAN ( ÖZGÜR EĞTİMCİLER SENDİKASI) : Öncelikle partili cumhurbaşkanı modeli, aslında bütün sistemin değişmesi demektir. Bu noktada Cumhurbaşkanının partili olması, tüm yaşamda bir ayrışmayı gözler önüne serecektir. Siyaseten tarafsızlık yok olacak, Cumhurbaşkanı yasama, yürütme ,ve yargı üzerinde büyük büyük etkiyi elde edecektir. Bu model sakıncalı bir modeldir. 18 yaş milletvekilliği belki de güzel bir şey, ama paket bütünü içinde yok olacaktır. Bunun yanında ilk defa meclis feshi gündeme geliyor, bu konuda metin de açık değil. Meclisi fesih yetkisi olan bir Cumhurbaşkanı, tüm siyaseti istediği gibi şekillendirecektir.
Ümit DEMİR( EMO DİYARBAKIR YÖN.KUR.ÜYESİ) : Cumhurbaşkanın tüm noktalarda yetkilerinin artması durumu olduğu halde, onun nasıl denetleme olacağına dair, hiç kimse şimdiye kadar açıklamış değildir. Oysa bu anlamda bence, vekiller Cumhurbaşkanı tarafından seçilecekleri için, hiçbir meclis denetimi yapamayacaklardır. Onun için denetim boşluğu var, ve her noktada açık olmayan bir anayasa değişikliğini oyluyoruz. Bu anlamda gerilim var, ama hala toplumun gerçek anlamda bu referanduma sıcak ilgi ile baktığını görüyorum.
Betül KILIÇOĞLU( SES DİYARBAKIR YÖN.KUR.ÜYESİ): OHAL koşullarında da olsa, referandumda ülkenin geleceği oylanacak, çünkü yargı ve yürütme büyük ölçüde tek noktada bir güç birleşimi yaşayacaktır. Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesi ve HSYK önemli ölçüde üye seçimi ve ataması yapma yetkisi elde edecektir. Bu anlamda yargı bağımsızlığı büyük ölçüde değişecektir ve hatta yok olacaktır. Onun için bu anayasa değişikliği, her şeyden önce siyasal sistemi bütünü ile değiştirecektir. Cumhurbaşkanının yargılanması kolaylaşıyor gibi olsa da, aslında sayısal anlamda bunu sağlayacak bir rakamsal büyüklük kolayca oluşmuyor. Cumhurbaşkanı kendi seçtiği yargıya hesap vermesi kolay olmayacaktır.
Nezahat BARUTÇUOĞLU( KADIN GİRİŞİMCİLER DERNEĞİ) Anayasa değişikliğinin yapılma şekli, doğrusu bu toplumda çok büyük bir bölünme ve kamplaşmaya neden oldu. Her şeyden önce anayasa değişikliğinin önce toplumda çok büyük ölçüde tartışılması gerekiyordu, bunun sağlanmaması bir çok noktada toplumda çatışma yarattı. Kişisel olarak değişiklik metnini inceledim, olumlu yönleri var, olumsuz yönleri var. En olumsuz yönü güçler ayrılığının büyük bir değişim geçireceğinin, buna uyumun zor olacağıdır. Yargı, yasama ve yürütme, artık tek noktadan kontrol edilecektir. Olumlu yönü ise, milletvekili sayısının ve milletvekili yaşının 18 indirilmesidir. Bu büyük bir değişimdir, zaman içinde siyasete bir dinamizm katacaktır. Bunu erken görmek, ya da gereksiz görmek bence doğru değil, gençler siyasete ısınmalıdır.
Perihan KAVUŞTU( DKSV KURUCU BAŞKANI) : Hükümet siteminin yerine başkanlık gelmesine ülke hazır mı bilmiyorum, ama bayağı farklı bir model olduğu için daha fazla tartışılmalıydı, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanların dışarıdan atanması, meclisle uyumlu bir çalışma ortamı doğuracağına oldukça kuşkulu yaklaşıyorum. Milletvekilleri bu bakanları nasıl denetleyecekler, soru sorma ve soruşturma nasıl olacak? Bunlar çok açık değil…….Yine yargılama nasıl olacak bunun, kolay olmadığını biliyorum.
Yaşar SÜREN( SOHRAM DİYALOG GRUBU SÖZCÜSÜ) : En çok tartışılan meclis fesihi , aslında büyük ölçüde demokrasiyi etkileyecek bir içeriği taşımaktadır. Bu noktada seçilecek olan cumhurbaşkanı % 55 oy aldı diyelim, fesih gerçekleştiği zaman tüm meclis seçime gidecektir, bu her yönü ile büyük bir haksızlık içermektedir. Çünkü aynı zamanda cumhurbaşkanı kendisi ile ilgili, bir oylama öncesi kolaylıkla meclis fesih kartını ortaya koyabilecektir. Onun için bu noktada oldukça tartışmalı bir madde içermektedir.
Yalçın KIRATLI ( YENİDEN YAŞAM DERNEĞİ BAŞKANI): Cumhurbaşkanın yetkilerinin artırılması bana göre olumlu bir durumdur, onun için anayasa değişikliğine evet diyeceğim. Bizim yaşadığımız coğrafyada çok hızlı değişimler olabilmektedir, onun için başkana vereceğimiz yetkiler, günün koşullarında, olması gereken bir durumdur. OHAL koşullarında, bir referanduma gitmek çoğu zaman eleştiri konusu olsa da, olumsuz bir durum yaşanmadı. Darbe sonrası bu durum kaçınılmazdı.
Abdülselam İNCEÖREN( İHD DİYARBAKIR ŞUBE SEKRETERİ) : Cumhurbaşkanın güvenlik gerekçesi ile, OHAL ilan etme yetkisi, bazı konularda KHK yetkisi oldukça sorunlu konulardır. Bu durum özgürlükleri kısıtlayan bir durumdur. Cumhurbaşkanı idari ve yürütme işlemlerinde süper bir güç elde edecektir. Onun için bu durum oldukça olumsuzdur. Anayasa değişikliğinin daha olgun koşullarda yapılmasını isterdim.