YER: BATMAN ÇEVRE GÖNÜLLÜLERİ DERNEĞİ
TARİH: 09.07.2017
KATILIMCILAR
DERNEK, VAKIF VE GİRİŞİMLER
1 / Çevre Gönüllüleri Derneği (Hasan ARGUNAĞA –Yönetim Kurulu Üyesi)
2 / Türkiye Gençlik Konseyi (İbrahim GÖK- Siyasi ve Hukuk İşleri Birim Başkanı)
3 / Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği (Takyeddin BAYDAK – Yönetim Kurulu Üyesi)
MESLEK ODALARI
1 /
SENDİKALAR
1 /
KANAAT ÖNDERİ VE BİREYLER
1 / Ömer Faruk GERGERLİOĞLU
2/ Nazlı YARDIM
3/ Cihat ÖZYILMAZ
4/ Cemal OĞURLU
5/ Fatma KARAKUŞ
GOZLEMCİLER
1 / Fatma (HDP Batman İl Eşbaşkanı)
2/ Mahir BEKLEVİŞ (HDP Batman İl Yöneticisi)
KATILAN MİLLETVEKİLLERİ
1 / Mehmet Ali ASLAN(HDP Batman Milletvekili)
BELEDİYE BAŞKANLARI
1 / Belediye başkanı katılımı olmadı
MESAJ YOLLAYANLAR
1/ Saadet BECERİKLİ ( HDP Batman Milletvekili)
DİĞER KATILIMCILAR
MEDYA
1 / Batman Sonsöz Gazetesi (Yusuf KAVAK – Muhabir)
MODERATÖR
İzzettin ETE
KONULAR
GENEL KONU: Sene-i Devriyesinde 15 Temmuz
YEREL KONU: Anız Yangınları ve Etkileri
KONUŞULANLAR (GENEL)
İzzettin ETE: Değerli kMM katılımcıları, Haziran ayı toplantımıza hoş geldiniz. Mutfağın bu için belirlediği konu “Sene-i Devriyesinde 15 Temmuz”, STK ların görüşülmesini istediği konu ise “Anız Yangınları ve Etkileri” idi. Bu konulara geçmeden önce mutfağın hazırlamış olduğu videoyu izleyeceğiz. Daha sonra sözü siz değerli kMM katılımcılarına bırakacağız.
1 / Takyeddin BAYDAK (Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği): Kontrollü bir darbe girişimi izlenimi uyandırdı bende. Ben 80 darbe sürecini yaşamış birsiyim. 5 dk içinde gecenin bir vakti komandolar her tarafı sarmıştı ve bize evinize gidin darbe oldu demişlerdi. İktidarın planladığı bir süreçti. Ciddi anlamda bir araştırmanın yapılması gerekir. Bize düşen adaletin sağlanması için kamuoyunu bilgilenmesini sağlamaktır. Diktatörlük kurulmaya çalışılmaktadır.
2 / Hasan ARGUNAĞA (Çevre Gönüllüleri Derneği): 15 Temmuz darbe girişiminin bir darbe olduğu aşikârdır. Bir darbe girişimi olmasaydı böyle bir tehlike yaşanmazdı. !2 Eylül 1980 darbesinde birdenbire her taraf komandolar tarafından sarılmıştı. Darbe girişimin olduğu ilk saatlerde ben bunun bir emir komuta zincirinde olmadığını düşündüm. TRT de bildiri okunduğu sırada da bunun bir korsan bildiri olduğunu söylemiştim. TSK nın tamamının içinde olmadığını gördüğüm an bu girişimin bastırılacağını düşündüm. Darbe girişiminde sonra ülke felakete sürükleniyor. Yıllarca sert yazılarak kaleme alarak iktidarı eleştiren biriyim. Darbe karşıtı birisiyim. Askeri bir güç sivil halkı yönetemez. Kim yaparsa yapsın darbeye karşıyız. Darbeyi bertaraf etme adına hukuk askıya alındı. AKPARTİ ifade özgürlüğünün önünü açan, demokratik haklar konusunda önemli çalışmalar yapan bir partiydi. Bugün gelinen noktada ilerleme adına yaptığı birçok çalışmayı geriye götürdü. KHK lar ile ihraç ettiğiniz insanlara hayatını idame ettirmeleri için bile hak tanımıyorsunuz. Yaşam hakkı tanımıyorsunuz. Yargı siyasallaşmış bir durumda. KHK lar darbeyi engellemekten çok muhalifleri sindirmek için kullanılıyor. Geçmiş OHAL döneminde en radikal yazıları yazabiliyorduk. Basın, ifade, hak arama özgürlüğü yok. En son Uluslar arası Af Örgütü’nün toplantısına baskın yapıldı. Akıl tutulması yaşanıyor. Geçmişte şiir okuduğu için hapis cezası alan Cumhurbaşkanına destek çıkmıştı Af Örgütü. Bu insanlar insan hakları alanında çalışmalar yürütmektedir. Siz bu insanları hangi mantığa ve akla göre gözaltına alıyorsunuz. Biz hukuk devletini savunuyoruz. Adalet talebi kimden gelirse gelsin katkıda bulunmak lazım. Toplumsal desteğin olmamasının nedeni ilkesel duruşun olmamasından kaynaklıdır. Yine de önemsiyorum. Ötekileştirmeyi yeğledi devlet ve dünya kamuoyunun gözünde mahcup duruma düştüler. HDP den destek temsili oldu. Sonuçta talep edilen şey adalet idi.
3 / Cemal OĞURLU: Ekonomik büyüme gelişmiş bir ekonomide % 0,5 ise bu gelişmekte olan bir ekonomi deki %5 lik büyümeden daha fazladır. Bu veriler esas alındığında Türkiye ekonomisi durağan bir büyüme göstermektedir. Ayrıca ben darbenin kontrollü olduğu düşüncesindeyim. HDP nin adalet yürüyüşüne katılmasını doğru bulmamaktayım.
4/ Cihat ÖZYILMAZ: Darbeyi gerçek bir darbe olarak görmüyorum. Geçmişi Kobani olaylarına dayanıyor. Kürtlerin kazanımlarını hazmedemeyen iktidar tarafından planlı bir darbe girişimi yapıldı. Aslında kendilerinin gücünü sağlama almak için darbeyi yaptılar. OHAL sürecinde KHK lar ile haksız yere atılmalar oldu. Başlangıçta darbenin olduğunu düşünmüştüm ve hükümetin yanında durulması gerektiğini söylemiştim. Ciddi problemlerimiz varken anayasa değişikliği gündeme getirdiler.
5/ Fatma KAPALIGÖZ(HDP Batman İl Eşbaşkanı): Mevcut STK lar bu süreçte demokratik haklardan yoksunluğunu hissettiler. Darbeden önceki süreci de değerlendirmek gerekir. Bununla beraber 100 e yakın belediyemiz işgal altında. Seçilmiş insanlar görevlerinden uzaklaştırılmış ya da tutuklanmış durumda. Var olan ulaşılabilir muhalefeti tasfiye ederek iktidarını güçlendirmek isteyen bir hükümet var. Bu noktada hepimizin sorumlulukları var. Güvenlik soruşturmaları ve diğer uygulamalar ile insanların ekmeği ile oynanmaktadır. Bu güç çıldırmış bir şekilde çalışıyor.
6/ Mahir BEKLEVİŞ: Devlet üzerimizde yoğun bir baskı oluşturmuş gibi algılanıyor. Bazı şeylere teorik açıdan bakmak lazım. Devletçi toplumu reddeden toplumun, devletsizleşmesini istiyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin oluş aşamasının kendisi bir darbe mekanizmasıdır. Kurtuluş ve özgürlük mücadelesi verenler darbe ile engellendi. Bu ülkenin darbeden kurtulma şansı yok. Sivil Toplum Örgütleri ile bu konuları tartışamadık yeteri kadar. Hükmetmek ve yönetmeyi birbirinden ayırdık. Son darbede gerçekleşen felsefik olarak buydu. TSK bölgedeki operasyonlardan sonra yıktığı kentlerde hükmettiğini söyleyip, siyasal iktidara gerek kalmadığını hissettirdi. Siz şiddetle, savaş yoluyla hükmetmeye çalışırsanız bu siyasal zeminde güç kaybına yol açacaktır. Devlet kendini kamusal yarara ve de iç ve dış güvenliğe dayandırır. Devlet mekanizmasında eskimeler oldukça bu argümanlara sarılır. Bugünler geçecek. Tarih bize ders veriyor. Adalet yürüyüşü için yoğun temaslar oldu. Kendileri bizi yanlarında istemediler. Adalet talebi önemliydi. Hakikat arayışının zeminini etik duruş oluşturuyor. Artı değer yaratmakla beraber diğer sonuçları da görmek lazım. Tıkanan sisteme nefes mi aldırıyor ya da gerçekten adalet mi arıyorlar? Yürütmenin başı eş genel başkanımızı terörist olarak gösteriyor. O zaman biz de teröristiz. CHP buna karşı ne tepki gösterecek merak etmekteyiz.
7/ Ömer Faruk GERGERLİOĞLU: Türkiye çok partili döneme geçtikten sonra her 10 yılda bir darbe süreci yaşamıştır. Ülkede demokrasi olsa bu darbeler olmazdı. Gelişmiş demokratik ülkelerde darbe olmaz. Demokratik bir Türkiye olursa darbe olmaz. Genel olarak eksiklik içindeyiz. Adım adım gelen bir darbe süreci vardı. İmralı notlarında Öcalan’ın ilginç bir tespiti vardı. “ Kürt meselesini çözmezseniz paralel yapı darbe yapar” uyarısında bulunmuştu. Burada anti demokratik durumdan kaynaklı bir durum var. İktidar ve askerlerin bir güç paylaşımı savaşı vardı.2003 ve 2004 yıllarımda cemaatin durumu konuşuluyordu. Demokrasi olsaydı askerler bunlara yeltenmezdi. 15 Temmuz gecesi – iktidarı eleştirmemize rağmen – darbe karşıtı paylaşımlar yaptım. Cemaat ile kavgası açığa çıkıyordu. Fuat Avni’ler ortaya çıktı. Devletin en güçlü sırları açığa çıkarılıyordu. Belli bir itiş kakış vardı. Darbe bir grup tarafından yapılmadı. Fethullahçılar, Kemalistler ve yükselmek isteyen bir grup asker beraber yaptı. Başını Fethullahçılar çekti. Tanımında anlaşmak lazım tek bir grup mu yaptı yoksa 3 lü bir grup mu? Darbe gününe ilişkin karanlık noktalar var? Neden Hulusi AKAR ve Hakan FİDAN ifade vermeye gelmedi? Hemen binlerce kişi açığa alındığını gördük. Muhalif gördüğü herkesi bu sürece kattılar. Mecliste onaylanmayan, prosedüre uymayan KHK lar var. Darbeden sonra bir darbe yaşandı. Bu darbeyi önlemek değildir. Aksine darbeleri devam ettirir. Darbe olayı gücün hakim olmasıyla oluşur. Darbecilik engellenebildi mi? Darbe sonrası 4 siyasi parti de beyaz sayfa açsın dedik. Herkes ortak deklarasyona imza attı. HDP ilk önce daha sonra CHP pasifize edildi. MHP de tasfiye edilecek. Türkiye anti demokratik hale geldi. Adalet yürüyüşü önemliydi. Eleştiri de aldı. Adalet iyice çığrından çıkmış durumda. Katılım hususunda bazı çekinceler vardı. Adaletin sağlanması hususunda herkesin kusuru olduğunu düşünüyorum. Herkesin bu konuda çaba göstermesi lazım. Parti kimliğinin ön plana alınması eleştiri aldı. Bu yürüyüşün miting ile sonlanması bu mücadelenin bittiği anlamına gelmiyor.
8/ Mehmet Ali ASLAN(HDP Batman Milletvekili): 28 Şubat darbesi sadece birkaç kişiye siyaset yasağı getirmiştir. Şimdi sözde başarıya ulaşmamış bir darbe girişimi var. 200 den fazla eşbaşkanımız, belediye başkanımız görevden alınmış durumda. Şimdi zulümleri görmezden mi geleceğiz? 15 Temmuz gerçekleşse neler olurduya indirgeyip konuşmamızı engelliyorsun. Algı operasyonları ile bu süreçleri sürdürmeye çalışıyorlar. Darbeden sonra HDP nin süreçten pasifize edilmesi bize bu süreçlerin yaşanacağı hakkında ipucu vermişti. Arap – İsrail savaşında Irak peşmergeden yardım istemişti. Sonra Arap generallerinin toplantıda küçük İsrail yok edildikten sonra hedef olarak büyük İsraili yok edeceğiz ifadesi kullanılıyor. Burada kastedilen Güney Kürdistandır. Bu örnekte de görüleceği gibi başlangıçta devlet HDP ile süreci yönetti daha sonra asıl amacı olan HDP nin pasifize sürecini başlattı. Bunları bugünün dezorformasyonu ile açıklayamayız. Tahayyülünü ettikleri bir sistemi kuruyorlar. HDP nin sesini kısmaya yönelik çalışmalar yapıyorlar. Bu uygulamalar 1930 lu yılları akla getiriyor. Bu sistemlerini darbe üstüne inşa ettiler. 90 lı yılları örnek veriyorlar. 90 lı yıllarda bu kadar zulüm yoktu. “Adaletin olmadığı yerde büyük olanlar suçlulardır.” sözü her şeyi açıklıyor. Darbe nöbetle önlenmez. Mecliste şunu dile getirdim. “Bizim birbirimizle sıkıntılarımız olabilir. Darbe gerçekleşmiş olsa hepimiz sıkıntı yaşayacaktık. Hepimizi gözaltına alacaklardı. İnşallah bir daha böyle bir durumla karşılaşmayız.” Darbenin siyasi ayağının araştırılması için verdiğimiz teklif AKPARTİ nin oyları ile reddedildi. Adalet talebi olan bir yürüyüştü. Bazı engellemelere rağmen katılmamazlık yapmadık. Biz aksine nerede adalet talebi varsa katılalım dedik. Adalet sınırlandırılamaz. O yürüyüşün ruhuna aykırıdır. Adalet bizim istediğimiz sınırlar içinde istensin denilmesine rağmen biz o yürüyüşe katılalım dedik. Dedik ki belki bir hatadan dönülmüş bir durumdur. İktidarın başındaki kişinin eşgenel başkanımız için terörist kelimesine CHP nin susması iktidarı cesaretlendiriyor. Herkes için adalet bekliyoruz. Adalet talebinin arkasındayız.
KONUŞULANLAR(YEREL)
1 / Hasan ARGUNAĞA(Çevre Gönüllüleri Derneği): Derneğimiz 2001 yılında kuruldu. O dönem termik santrallere karşı mücadele verdik. Biz yıllarca mücadelemizi her alanda sürdürüyoruz. Raporlamalar yaptık ve kentin yöneticilerine sunduk. Yıllarca mücadele verdik. Anız yangınları insan sağlığını doğrudan etkileyen bir sorundur. Bir anda kent havasız bırakılıyor. Birçok kişi hastanelik oluyor. Astım ve bronşit hastaları ciddi sıkıntılar yaşıyor. Çiftçiler ile toplantılar yaptıktan sonra ciddi tehditler aldık. Kamuoyundan destek istedik. Herkes görevini yapsın diye çağrıda bulunduk. O dönem bir heyet oluşturuldu. Köylerde Cuma hutbelerinden sonra anız yangınları ile ilgili konferanslar verdik. Cezalandırılmaları savunduk. Buna rağmen biz çalışmalara devam ettik. Sap parçalama makinesini kente kazandırdık. Çiftçilere bunun için mazot desteği verildi. Geçmişe göre yangınlar azaltılmış ama sorun devam etmektedir. Geçen yıl anız yangınından dolayı Batman – Diyarbakır karayolunda yol dumandan dolayı kapanmış, bunun sonucunda olan zincirleme trafik kazasında ciddi sıkıntılar yaşanmıştı. Yine geçen yıl Batman – Kozluk yolunun 10. kilometresinde 24 saatlik bir çevre nöbeti kurduk. Gece olan yangınları yetkililere ilettik.
2/ Ömer Faruk GERGERLİOĞLU: Her şeye hâkim olan devlet bu sorunu mu çözemiyor. Gerekli önlemler alınmalı.
3/ Fatma KAPALIGÖZ(HDP Batman İl Eşbaşkanı): Anız yakmak çevresel bir felakettir. Cezai müeyyidenin işletilmesi gerekiyor. Duyarlılığı geliştirmek ile beraber bir çalışma yapılması gerekmektedir. Canlıları da anızla beraber yakıyorlar bu bir vahşettir.
4/ Mehmet Ali ASLAN(HDP Batman Milletvekili): Bununla ilgili daha önce verdiğimiz önergeler var. Petrol kirliliği, pis kokuların kaynağı konularında önergeler verdik. Anız yangınları ile ilgili bir dosya hazırlıyoruz. Bu konuda STK lar ile beraber bir dosya hazırlayıp ilgililere ileteceğiz. Bu sorunun çözümü noktasında elimizden ne geliyorsa yapmaya hazırız.
ÖNERİLER
1 /
ORTAK SONUÇ
1 / Ülkenin bir an önce OHAL i kaldırıp normalleşmeye gitmesi gerekmektedir. Ayrıca süreçte yaşanan mağduriyetlerin de ortadan kaldırılması zaruridir.
2/ Kentteki yetkililerin anız yangınları konusunda gerekli önlemleri alması gerekmektedir.
DEĞERLENDİRME
İLETİŞİM
SİVİL TOPLUM İLE
120 civarı sivil toplum kuruluşu ile iletişime geçildi. E-mail ve telefonlarla bilgilendirmeler yapıldı.
MİLLETVEKİLLERİ İLE
Vekiller ile telefon ve mail yoluyla iletişime geçtik.
MEDYA İLE
12 Basın Kuruluşu davet edildi. 1 Basın mensubu geldi.
KATILIMCILARLA
E-mail ve telefon ile katılımcılarla iletişim kuruldu. “Anız Yangıları ve Etkileri” konusu önerildi.
SONUÇLAR
Genel konuya ilişkin video gösterildi. Yaz ayında toplantılar devam etmesinin önemli olduğu vurgulandı.
DEĞERLENDİREN KİŞİ
Batman kMM Hamalı İzzettin ETE
Raporlama: İzzettin ETE